یادنامه اولین مدال آور سنگین وزن ایران در جهان/زنده یاد ابوالفضل انوری پهلوان فروتن

به گزارش صدای کشتی مردی  که اعتماد به نفس را در سنگین وزن های ایران به وجود آورد هیچگاه از کشتی برای خود چیزی نخواست، هیچ وقت انتظار مربیگری تیم ملی را نداشت، هیچ وقت انتظار سفر و پاداش های کوچک و بزرگ نداشت. او کشتی را برای خود کشتی دوست داشت و با همان عشق از کشتی با کشتی خداحافظی کرد. ابوالفضل انوری در ۲۰ بهمن سال ۱۳۱۷ در خانواده ای بزرگ و پر جمعیت در ده سامان در ۷۵ کیلومتری ساوه به دنیا آمد پدرش کشاورز بود ۳ بار ازدواج کرده بود و ابوالفضل ۶ برادر و ۷ خواهر داشت که همگی در ده سامان زندگی میکردند و دور یک سفره می نشتند. پدرش در ۴۸ سالگی در حالی که ابوالفضل ۱۷ سال داشت درگذشت  که ضربه خیلی بدی برای اوبود.

در ده سامان از باشگاه و مربی و … خبری نبود اما جوانان این روستا روزی نبود روی خاک و خاشاک با همدیگر سرشاخ نشوند و با هم کشتی نگیرند. فوت و فنی هم در کار نبود هر که زوردارتر بود برنده میدان بود. ابوالفضل در ۲۰ سالگی بود که برای خدمت سربازی به تهران آمد و بعد در ارتش استخدام شد. اتاقی در محله سلسبیل تهران اجاره کرد و اصلا نمی دانست باشگاه چیست مربی کدام است. در مسیر رفت و آمدش باشگاهی واقع شده بود که روی تابلواش نام البرز نوشته شده بود. روزی به همین باشگاه سر زد و تمرین کشتی گیران را دید غرق در تماشای کشتی ها بود که مردی به او نزدیک شد که حاج عبدالحسین فعلی نام داشت که به او گفت بیا اینجا تمرین کن. با حرفهای حاج فعلی دلگرم شد و روحیه گرفت. یک روز در میان تمرین می کرد گاهی با عزیز کیانی گاهی با ناصر محمدی. روی تشک در اختیار حاج فعلی بود که فن و بند کشتی را به او یاد می داد.

یکی دو سال در باشگاه البرز زیر نظر حاج فعلی کار کرد. تا اینکه یک روز حاج فعلی به او گفت باید به باشگاه دیگری بروی که حریفان تمرینی بهتری داشته باشی . خودش دستش را گرفت و به باشگاه هفت تیر امروزی برد که مربی آن حبیب اله بلور بود و بعد از مدتی نبی سروری مربی آن باشگاه شد و ابوالفضل زیر نظر او تمرین می کرد.

اولین مقام کشتی

بعد از المپیک توکیو با توجه به تمرینات سختی که با تختی، مهدی زاده، رضایی دراردو انجام داده بود به مسابقات قهرمانی کشور اعزام شد و در این رقابتها به مقام اول رسید.

فیلابی و شهاب ایراندوست و … را برد آن موقع ۹۶ کیلو وزن داشت اما در ۹۷+ کیلو کشتی می گرفت با توجه به اینکه مقام اول را کسب کرده بود احمد رضایی را به مسابقات منچستر انگلستان ۱۹۶۵ فرستادند. اما او اعتراضی نکرد و نا امید هم نشد. بیشتر از اینکه تیم ملی را دوست داشته باشد کشتی را دوست داشت.

انتخابی ۱۹۶۶ تولید و آمریکا

بعد از اینکه در ۱۹۶۵ از تیم ملی خط خورد تمریناتش را دو چندان کرد و در مسابقات انتخابی همه حریفان را با اختلاف زیاد شکست داد. هیچ مسابقه ای با حریفانش بیش تر از یک دقیقه طول نمی کشید و ابوالفضل برنده می شد. فاصله اش با دیگر رقبا خیلی زیاد بود و هیچکس نمی توانست کسی را جایگزین او در تیم ملی کند.

اولین سنگین وزن ایرانی که صاحب مدال جهانی شد

به گزارش صدای کشتی قبل از رفتن به رقابتهای جهانی، سید محمد خادم او را سپرده بود دست نبی سروری که ایرادهای فنی او را رفع نماید و با رستورانی مقابل سفارت انگلستان هم قرار داد بسته بود گفته بود انوری هر چه خواست بخورد و پولش را به حساب فدراسیون بنویسید او می گوید: خیلی آماده شده بودم اما تجربه بین المللی نداشتم در تولید و و قتی نوبت مبارزه من با غیاث الدین یلمازاز ترکیه رسید و من آماده رفتن روی تشک بودم. تختی جلوی مرا گرفت و گفت کجا می خواهی بروی؟ و من جواب دادم: می خواهم بروم کشتی بگیرم. تختی دوباره پرسید می خواهی با چه کسی کشتی بگیری؟ و من گفتم با کشتی گیر ترکیه. تختی گفت حریف را روی تشک می بینی؟

گفتم نه؟! پرسید داور را روی تشک می بینی؟ گفتم نه؟! گفت: مردم را در سالن می بینی؟

گفتم نه ؟! خندید و گفت چند لحظه ای صبر کن چشم هایت را ببند و به حرفش گوش کردم تازه صدای بلند گوی سالن را شنیدم که برای سومین بار نام ابوالفضل انوری را برای رفتن به روی تشک اعلام می کرد. آقا تختی می خواست مرا از جو سالن بیرون بیاورد و آورد در مبارزه با ایلماز ترکیه ای. من یاد حرف های حاجی فعلی افتادم که می گفت اگر دست حریف را مهار کنی نمی تواند وارد بدنت بشود و بعد یاد سروری افتادم که می گفت  کشتی گیر باید مهاجم باشد باید حمله کننده باشد و باید ابتکار عمل را در دست بگیرد. با همین راهنمایی ها کشتی را ۴ بر صفر از یلماز ترکیه ای بردم.

یادم هست که احمد آییک آمده بود کنار تشک و به ایلماز و می گفت مواظب باش زیر نگیرد اما من کار خودم را کردم با پیروزی مقابل او مدال برنز جهان را گرفتم این اولین مدالی بود که در سنگین وزن نصیب یک کشتی گیر ایرانی می شد.

مسابقات جهانی ۱۹۶۷ دهلی

اوقبل از اینکه به مسابقات جهانی ۱۹۶۷ دهلی برود در کشتی های انتخابی شرکت کرد و اول شد. آن موقع مثل امروز نبود که هر کس یک مدال جهانی بگیرد خود را از حضور در مسابقات انتخابی معاف کند. آن موقع سیف پور در ۳ وزن مدال جهانی و المپیک گرفته بود اما با بیماری مجبور بود در  انتخابی جهت شرکت درمسابقات جهانی ۱۹۶۷ دهلی نو شرکت کند. انوری در دهلی نو حتی با عثمان دور علیف کشتی گیر برجسته بلغاری ها به تساوی رسید. اما باز هم به دلاری کریستوف آمریکایی باخت و به مقام چهارم جهان رسید

مسابقات المپیک ۱۹۶۸ مکزیکوسیتی

حضور در المپیک همیشه برای ابوالفضل یک آرزو بود خیلی دوست داشت بتواند از المپیک هم صاحب مدال شود. در هر دو المپیکی که شرکت کرد تا یک قدمی مدال پیش رفت اما شانس نیاورد. در المپیک ۱۹۶۸ مکزیکوسیتی ۱۴ نفر حاضر بودند او رقبایی از مجارستان و سوئد را شکست داد ولی دوباره به لاری کریستوف آمریکایی باخت  امتیازهای منفی او به ۵ رسیده بود و باید با دورعلیف کشتی می گرفت سال پیش با او مساوی کرده بود و امسال قرار بود او را شکست دهد و حتماً باید با ضربه فنی او را می برد

به گزارش صدای کشتی او کشتی را طوفانی شروع کرد و خود را به آب و آتش زد. اولین زیر را گرفت و می خواست همین کار را ادامه اما با یک لحظه غفلت، دور علیف کنده او را بالا آورد و انوری ضربه فنی شد با این باخت انوری به مقام ششم المپیک رسید.

مسابقات جهانی ۱۹۶۹ ماردل پلاتا

در ماردل پلاتا اوزان کشتی تغییر کرده بود از ۸ وزن به ۱۰ وزن رسیده بود و فوق سنگین ها باید در به اضافه ۱۰۰ کیلوگرم کشتی می گرفتند انوری حدود ۱۰۴ کیلو گرم وزن داشت و باید با کسانی که بیش از ۱۳۰ کیلو گرم وزن داشتند کشتی می گرفت . زنده یاد انوری می گفت: هوای ماردل پلا تا خیلی شرجی و دم کرده بود اجازه نفس کشیدن را به ما نمی داد لاری کریستوف آمریکایی که گربه سیاه من شده بود به وزن ۱۰۰ کیلو گرم رفته بود و باآمریکایی دیگری مسابقه رابرگزار کردم او خیلی قوی و پرزور بود من در اواخر کشتی واقعاً کم آورده بودم و آرزو می کردم هر چه زودتر کشتی تمام شود. هر لحظه مبارزه برای من مثل یک قرن می گذشت. کشتی به لحظات آخر نزدیک می شد و ما با هم برابر بودیم. در حین کشتی، سر من به صورت او اصابت کرد و ناگهان دیدم، یک چشم روی تشک است داشتم از تعجب شاخ در می آوردم کمی ترسیده بودم. داور کشتی را قطع کرد و بعد معلوم شد، یک چشم حریف آمریکایی مصنوعی است تا آمدند چشم مصنوعی حریف را تمیز کنند و سرجایش بگذارند، چند دقیقه طول کشید و من که دچار نفس تنگی شده بودم از همین فرصت استفاده کردم و نفسی چاق کردم و آماده ادامه مبارزه شدم. کشتی که شروع شد بلافاصله بازیریک خم او را در خاک نشاندم و کشتی را بردم. حریف دوم من کانادایی بود آنقدر از او زیر گرفتم که نمی دانم با چه امتیازی او را شکست دادم اما در همین مسابقه آرنج دستم دچار آسیب دیدگی شد. حریف دور  سوم من الکساندر مدوید که همه دنیا او را قبول داشتند بود. وقتی به او می خوردم انگار به کوه می خوردم. دستهایش مثل موتور کار می کرد. پلنگ شکن را عالی اجرا می کرد. زور زیادی داشت. هنوز هم بعد از چندین سال وقتی به اون زمان فکر می کنم نمی توانم بفهمم چرا اینقدر زور داشت. من کشتی را به مدوید باختم و بعد هم نتوانستم به دلیل تشدید آسیب دیدگی با عثمان دور علیف کشتی بگیرم، اما شرایط جدول به گونه ای بود که من مدال برنز جهان را گرفتم

مسابقات جهانی ۱۹۷۰ ادمونتون

انوری در مسابقات جهانی ۱۹۷۰ مجبور به آمدن به وزن پایین تر شد و در وزن ۱۰۰ کیلو گرم کشتی گرفت که کم کردن وزن زیاد همه نیرو و توان او را به تحلیل برد به گونه ای که هیچگاه نتوانست در قالب حقیقی خود ظاهر شود در آدمونتون کانادا ۱۵ کشتی گیر حضور داشتند که انوری با قرعه ۱۲ در دور اول به حریفی از مجارستان با امتیاز باخت بالاری کریستوف به تساوی رسید و در دور سوم به واسیلی از بلغارستان باخت و از دور مسابقات حذف شد.

 مسابقات صوفیه بلغارستان ۱۹۷۱

در مسابقات جهانی صوفیه بلغارستان انوری در وزن ۱۰۰ کیلو گرم به میدان رفت که به خاطر همان وزن کم کردن ها نتوانست به توفیقی دست یابد و بعد از دو شکست متوالی از دور رقابتها کنار رفت

مسابقات المپیک ۱۹۷۲ مونیخ

آخرین میدان انوری که در آن حضور یافت مسابقات ۱۹۷۲ مونیخ بود که ۱۷ شرکت کننده در وزن ۱۰۰ کیلو حضور داشتند . در دور اول به مصاف کارل انگل از مجارستان رفت و این حریف را با امتیاز شکست داد انوری در دور دوم هم با ضربه فنی بر روبرت فدایی از سنگال پیروز شد و در حالی که انتظار داشت صاحب یک مدال المپیکی شود با بد شانسی جدول به دلیل حذف کشتی گیر ترکیه  او ناچار شد در دور سوم به مصاف بایان مونخ برود. این مبارزه با شکست ضربه فنی انوری تمام شد و ایوان یاریگین روسی هم یک شکست ضربه فنی دیگر به نام انوری نوشت تا او آخرین میدان مهم دنیای ورزشی اش را با ناکامی به پایان برساند.

انوری بعد از المپیک ۱۹۷۲ مونیخ

او بعد از المپیک فقط در یک میدان حاضر شد آن هم قهرمانی ارتش های جهان بود که در تهران برگزار می شد. در آن مسابقات برای سومین بار قهرمان ارتش های جهان شد و بعد هم ۴ گوشه تشک را بوسید و با دنیای قهرمانی خداحافظی کرد.

خداحافظی آخر

ابوالفضل انوری در ۲۴ بهمن ماه ۱۳۹۶ دار فانی را وداع گفت و پس از تشییع از خانه کشتی تهران در زادگاه خود در ده سامان در ۷۵ کیلومتری ساوه آرام گرفت .روحش شاد یادش گرامی.

گزیده ای از سخنان زند یاد ابوالفضل انوری

• اگر صدبار دیگر هم جوان شوم و به دنیا بیایم فقط کشتی می گیرم . مگر یادتان رفته که تا همین چند سال پیش من در رقابتهای پیشکسوتان جهان هم کشتی گرفتم این همه عزت و احترامی که مردم به ما می گذارند از برکت کشتی است. تا ابد هر وقت کسی تاریخ کشتی ایران و جهان را ورق بزند نام ورزشکاران و مدال آوران را خواهند دید این ماندگاری و عزت و احترم فقط از کشتی به ما رسیده است پس چرا نباید دوباره آرزو کنم که اگر جوان شدم کشتی گیر شوم.
• به جوانان توصیه میکنم همیشه و در همه حال احترام به بزرگترها و پیشکسوتان را فراموش نکنند که هرچه کشتی دارد از این بزرگان و موسپیدان است .

گردآوری و تدوین: امیر حسام شاهمرادی